Văn soạn bài trợ từ thán từ đã được học ở chương trình lớp 8. Các khái niệm này là loại từ quen thuộc và được sử dụng nhiều trong văn viết, văn nói. Mục đích của những từ loại đó sẽ giúp bổ nghĩa, cho câu văn trở nên phong phú hơn. Để biết trợ từ là gì? Thán từ là gì? Chúng có vai trò như thế nào và phân biệt giữa hai loại từ này ra sao, thì các em hãy cùng chúng tôi tìm hiểu kỹ hơn trong nội dung bài dưới đây nhé!
-
Tóm tắt
Trợ từ là gì?
a. Khái niệm
Theo ngữ văn 8 trợ từ thán từ thì khái niệm về trợ từ là những từ đi kèm với những từ ngữ khác trong câu. Với mục đích dùng để hỗ trợ nhấn mạnh, đánh giá, bày tỏ thái độ, nhận xét về một sự vật, sự việc, tình huống nào đó được nhắc đến trong câu.
Một số ví dụ trợ từ thường hay gặp như: Chính, tận, ngay, có, những, đấy, đích thị…
Ví dụ về trợ từ:
- Chính bọn họ đã làm như vậy.
- Kẻ trộm gà nhà bà Mai hôm qua đích thị là thằng Tèo
=> Trong các câu trên thì từ “chính” và từ “đích thị” là trợ từ.
b. Phân loại trợ từ
Trợ từ là gì lớp 8 có phân chia loại từ này thành 2 loại cơ bản. Trong đó bao gồm trợ từ để nhấn mạnh và trợ từ để đánh giá sự vật, sự việc.
- Trợ từ để nhấn mạnh
Thế nào là trợ từ nhấn mạnh? Đó là những từ dùng để nhấn mạnh một vấn đề nào đó được nhắc đến trong câu nói, câu viết. Mà người đọc, người nghe sẽ cảm nhận rõ rệt sự vật, sự việc đang được ám chỉ đó là gì. Các trợ từ nhấn mạnh hay gặp như: những, thì, là, mà, cái…
Ví dụ trợ từ nhấn mạnh:
Bố tớ là kỹ sư điện tử => Từ “là” nhấn mạnh cho người nghe hiểu nghề nghiệp của người bố là gì.
- Trợ từ để đánh giá, biểu thị
Những trợ từ dùng để đánh giá, biểu thị cho sự vật, sự việc trong câu nói, thường có những từ ngữ như: đích thị, chính, nhưng, tận…
Người học giỏi nhất lớp chính là bạn Trang => Từ “chính” đánh giá cho mọi người biết bạn trang là người học giỏi nhất lớp.
2. Thán từ là gì?
Mục trên đã cho các em biết trợ từ là gì. Trong ngữ văn trợ từ thán từ lớp 8 còn nhắc tới thán từ. Đây cũng là loại từ thường xuất hiện trong câu viết, câu nói. Tuy nhiên vai trò, phân loại lại khác với trợ từ. Vậy thán từ là gì?
a. Khái niệm
Thán từ là những từ xuất hiện trong câu nói, mục đích của chúng là thể hiện, bộc lộ về cảm xúc, quan điểm.
Tác dụng của thán từ trong câu là tăng biểu cảm, cảm xúc của người nói đối với người nghe. Trong văn viết thì sẽ giúp câu văn giàu tình cảm, trau chuốt hơn.
Các thán từ thường gặp như: Chao ôi, than ôi, trời ơi, ôi, ở kìa…
Ví dụ thán từ: Ôi! Bông hoa này đẹp quá!
b. Phân loại thán từ
Trong văn soạn trợ từ thán từ có chia thán từ làm hai loại chính:
- Thán từ bộc lộ cảm xúc, tình cảm: Các thán từ như ôi, than ôi, trời ơi, ôi, hỡi ơi…
Ví dụ: Trời ơi! Sao tôi khổ thế này. => “Trời ơi” là thán từ
- Thán từ gọi đáp: Là những từ như này, hỡi, vâng, dạ, ơi…
Ví dụ: Ai ơi, bưng bát cơm đầy. => Từ “ơi” là thán từ
3. Vai trò của trợ từ và thán từ trong câu
Trợ từ thán từ đều là những từ rất quan trọng trong kiến thức ngữ văn 8. Chúng không chỉ làm cho câu văn thêm sinh động, giàu cảm xúc, mà còn tăng độ nhấn mạnh, rõ rệt khi hỏi đáp trong giao tiếp. Vai trò trợ từ thán từ là gì?
- Trợ từ có vai trò tăng tính biểu thị, nhấn mạnh về những sự vật, sự việc, hiện tượng được nhắc tới trong câu nói, câu viết.
- Thán từ có vai trò bộc lộ cảm xúc, biểu cảm của người nói, người viết tới người nghe, người đọc.
4. Phân biệt trợ từ, thán từ
Có rất nhiều em học sinh nhầm lẫn và chưa hiểu rõ thế nào là trợ từ thán từ trong một câu. Để phân biệt được hai loại từ này, thì các em hãy theo dõi qua bảng so sánh dưới đây nhé!
| Trợ từ | Thán từ | |
| Khái niệm | Nhằm biểu thị hoặc nhấn mạnh sự vật, sự việc được nhắc tới trong câu nói. | Nhằm bộc lộ cảm xúc của người nói tới người nghe. |
| Vai trò | Giữ vai trò biểu thị hoặc nhấn mạnh sự vật, sự việc, hiện tượng nào đó đang được nhắc đến. | Vai trò của thán từ là nhằm biểu cảm, bộc lộ tình cảm cảm xúc của người nói, người viết. |
| Phân loại | Chia làm hai loại là trợ từ để nhấn mạnh và trợ từ để đánh giá sự vật, sự việc. | Thán từ làm hai loại là thán từ bộc lộ cảm xúc, tình cảm và thán từ gọi đáp. |
| Vị trí | Trợ từ có thể được đặt ở đầu câu hoặc ở giữa câu.
Trợ từ không tách riêng ra khỏi câu được, nó nằm trong câu để bổ nghĩa cho câu. |
Thán từ thường chủ yếu xuất hiện đầu câu và được ngăn cách bởi dấu chấm than hoặc dấu phẩy.
Thán từ cũng có thể được tách riêng thành câu đặc biệt để bổ nghĩa cho câu phía sau nó. |
Phía trên là phần lý thuyết về soạn văn trợ từ thán từ. Để luyện tập nắm vững kiến thức thì các em hãy đến với một số dạng bài tập phía dưới đây nhé! Câu hỏi có đi kèm với đáp án để giúp các em ôn tập nhuần nhuyễn bài học này.
Các dạng bài tập liên quan đến trợ từ và thán từ
Bài 1: Trợ từ là gì ví dụ?
Trợ từ là từ ngữ đi kèm trong câu nhằm nhấn mạnh, biểu thị về sự vật, sự việc, hiện tượng, con người được nhắc đến trong quá trình viết hoặc nói.
Ví dụ: Chính thằng Nam đã ăn trộm quả xoài trong vườn.
Bài 2: Hãy đặt 5 câu với 5 thán từ khác nhau.
Lời giải:
- Than ôi! Sao tôi khổ thế này!
- Ô hay! Bác sao lại đi đường đó.
- Eo ôi! Con sâu này đáng sợ quá.
- Vâng! Con đi ngay đây ạ!
- Ôi! Hôm nay trời đẹp quá
Bài 3: Em hãy viết đoạn văn có sử dụng trợ từ thán từ “Chính, ôi, tận”
Bài làm:
Hôm nay, Lan ra vườn để hái rau cho bà. Cô bé nhìn thấy một con chim sơn ca trên cành cây ổi. Chính con chim đó mỗi ngày đều hót bên cạnh cửa sổ phòng cô. Nó thấy lan, lập tức hót ríu rít. Lan liền thốt lên:
- Ôi! Chú chim sơn ca hót mới hay làm sao
Thấy chú chim cứ hót líu lo, Lan đã vào trong bếp lấy cho nó tận ba nắm thóc.
Bài 4: Đặt câu với thán từ: chà, á
Lời giải:
- Chà! Đáng ra tôi nên đi cùng em ấy mới phải.
- Á! Con mèo cào em đau quá.
Bài 5: Đặt câu với trợ từ: những, chính
Lời giải:
- Hôm nay, bé Na ăn những hai bát cơm lớn
- Hồi ấy, tôi nhớ rất rõ chính ba đã trồng cây ổi ở giữa vườn.
Bài 6: Tìm trợ từ thán từ trong văn bản Lão Hạc của Nam Cao
Luôn mấy hôm, tôi thấy lão Hạc chỉ ăn khoai. Rồi thì khoai cũng hết. Bắt đầu từ đấy, lão chế tạo được món gì, ăn món ấy. Hôm thì lão ăn củ chuối, hôm thì lão ăn sung luộc, hôm thì ăn rau má, với thỉnh thoảng một vài củ ráy, hay bữa trai, bữa ốc. Tôi nói chuyện lão với vợ tôi. Thị gạt phắt đi:
– Cho lão chết! Ai bảo lão có tiền mà chịu khổ! Lão làm lão khổ chứ ai làm lão khổ! Nhà mình sung sướng gì mà giúp lão? Chính con mình cũng đói…
Chao ôi! Đối với những người ở quanh ta, nếu ta không cố tìm mà hiểu họ, thì ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc, bần tiện, xấu xa, bỉ ổi… toàn những cớ để cho ta tàn nhẫn; không bao giờ ta thấy họ là những người đáng thương: không bao giờ ta thương… Vợ tôi không ác, nhưng thị khổ quá rồi.
Lời giải:
- Trợ từ: chỉ, thì, những
- Thán từ: Chao ôi
Tổng kết
Bài viết này đã nêu rõ trợ từ là gì, đưa ra những ví dụ trợ từ thán từ một cách sát thực nhất. Nhằm giúp các em hiểu rõ hơn về các kiến thức văn 8 bài trợ từ thán từ. Chúc các em học tốt mỗi ngày!
